Spotlight

Spotlight : เป็นการค้นหาทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่ภายในเครื่องเราครับ นึกภาพประมาณว่า มี Search Engine ไว้ช่วยค้นหาไฟล์บนเครื่องของเรา .. ซึ่ง spotlight นี้ถูกนำมาใช้ตั้งแต่บน OS X เวอร์ชั่น 10.4 ครับ แล้วก็ยังติดตามมาบน 10.5 ด้วย ซึ่ง spotlight บน 10.5 นี้ได้ถูกพัฒนาขึ้นจากบน 10.4 พอสมควร

splight-02-1_4.jpg

spotlight ค้นหาอะไรได้บ้าง?

เมื่อเรากรอกคำค้นหาที่เราต้องการลงไปในช่อง search แล้ว.. ที่เราจะได้ออกมาเป็นผลการค้นหานั้นจะเป็นทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวข้องทั้งทางตรง หรือทางอ้อม กับคำค้นที่เราใส่ลงไปครับ ตามนี้..

  • Top hit : เป็นลำดับความสำคัญที่เราใช้บ่อยที่สุดจากผลการค้นหาที่ได้
  • Definition : แปลความหมายของคำค้น (ถ้าเราติดตั้ง Thai-Eng Dictionary เอาไว้ เค้าจะแปลเป็นไทยให้ด้วยจากตรงนี้เลย ดู เกี่ยวกับ Thai-Eng Dictionary บน OS X ประกอบ)
  • Applications : แสดง app ในเครื่องของเราที่เกี่ยวข้องกับคำค้นหา
  • System Preferences : ส่วนของ System Preferences ที่เกี่ยวข้องกับคำค้น
  • Documents : ไฟล์งานต่าง ๆ
  • Folders : แฟ้มงานที่เก็บไฟล์ที่เกี่ยวข้อง
  • Messages : email ที่เกี่ยวข้อง
  • Contacts : Contact จากใน Address Book ที่เกี่ยวข้อง
  • Images : ไฟล์ภาพที่เกี่ยวข้อง
  • PDF Documents : ไฟล์ PDF ที่เกี่ยวข้อง
  • Webpages/Bookmarks : url /bookmarks ของเวปที่เกี่ยวข้อง
  • Music/Audion : เพลงที่เกี่ยวข้อง
  • Movies : ไฟล์หนังที่เกี่ยวข้อง
  • Fonts : ฟ้อนท์ ที่เกี่ยวข้อง
  • Presentation : ไฟล์ Keynote presentation ที่เกี่ยวข้อง

note : เมื่อเราคลิ๊กไปที่ผลการค้นหาที่ได้ เราจะเปิดไฟล์นั้นบน app ที่เกี่ยวข้องขึ้นมาครับ

การเรียกใช้งาน spotlight

ปรกติ เราสามารถเรียกใช้งาน spotlight ได้จากช่องค้นหาบนหน้าต่าง Finder ครับ

splight-01-1_4.jpg

หรือว่าจากเครื่องหมายแว่นขยายบน menu bar

splight-01_4.jpg

note : ดั้งเดิมเราสามารถเรียกใช้งาน spotlight ผ่าน shortcut = Command+Space bar แต่สำหรับคนที่ใช้ shortcut นี้สำหรับเปลี่ยนภาษาไปแล้ว จะมี shortcut ของ spotlight ที่ต่างไปจากนี้ครับ ขึ้นอยู่กับว่าเราตั้ง shortcut ใหม่ให้ spotlight ว่าอะไร .. โดยปรกติจะหนีไปอยู่ที่ Option+Space bar แทน

Spotlights บน 10.5 ทำอะไรได้อีก?

บน 10.5 spotlight มีความสามารถใหม่ ๆ เพิ่มขึ้นมาครับ ทำให้สามารถใช้งานได้สะดวกยิ่งขึ้น

  • เป็น Application Launcher(shortcut ในการเรียกเปิด application ที่มีอยู่ภายในเครื่อง)
  • ใช้คิดเลข (ได้ทั้งบวกลบคูณหารปรกติ และนอกเหนือจากนี้ด้วย!)

การตั้งค่าใช้งาน Spotlight

เราสามารถปรับแต่งการแสดงผลของ spotlight และรวมไปถึงการกำหนดว่าไม่ให้ spotlight แสดงผลอะไรบ้างตามที่เราต้องการได้ด้วย ซึ่งมีวิธีการดังนี้

เปิด System Preferences แล้วเลือก Spotlight

splight-03.jpg

เราจะเปิด Spotlight preferences ขึ้นมา

ใน Search Results tab
splight-04.jpg
บน Search Result นี้เราสามารถที่จะเรียงลำดับผลการค้นหาได้ใหม่ เราก็จับแล้วลากสลับตำแหน่งตามที่ต้องการได้เลย

นอกจากนี้ยังมีหัวข้อแสดง shortcut ในการเรียกใช้งาน spotlight ด้านล่างอีก 2 หัวข้อดังนี้

  • Spotlight menu keyboard shortcut : การเรียกใช้งาน spotlight จากบน menu bar
  • Spotlight window keyboard shortcut : การเรียกใช้งาน spotlight จากช่อง search บน Finder (ส่วนมากเอาไว้สร้าง Smart Folder ต่าง ๆ )

Privacy tab

ในบางกรณีที่เราไม่ต้องการให้ spotlight แสดงผลการค้นหาของบาง file/folder เราสามารถกำหนด spotlight ไม่ให้ index หรือว่าแสดงผลการค้นหาของไฟล์ที่เราต้องาการได้จากตรงนี้

splight-05.jpg
เราอยากให้ spotlight ยกเว้นผลการค้นหาไฟล์อะไรบ้าง ก็ให้กด + เพื่อเพิ่มไฟล์ /แฟ้ม ที่เราไม่ต้องการเข้าไป

Spotlight Tips

Tips & Tricks ในการใช้งาน Spotlight ครับ

note : ถ้ารายการด้านซ้ายมือซ้อนกันจนอ่านไม่รู้เรื่อง ให้ดู list จากด้านล่างนี้แทนนะครับ

Application Launcher

เป็นความสามารถใหม่บน 10.5 ของ spotlight ครับ คือเราสามารถเรียกเปิด application ที่เราต้องการได้จากใน spotlight ได้โดยตรงเลย..

ที่เราต้องทำคือ ใส่ชื่อ app ที่เราต้องการจะเปิดลงในช่อง search ครับ จะใส่เต็มคำหรือว่าบางส่วนก็ได้ แล้วดูจากผลการค้นหาที่ได้ออกมา ถ้า app ที่เราต้องการอยู่ในผลการค้นหาก็เลือกแล้วกด enter เพื่อเปิด app นั้นขึ้นมาได้เลยครับ

splight-10_0.jpg

การใช้ spotlight สำหรับเปิด app นี้ ผมใช้ค่อนข้างจะบ่อยนะ ช่วยให้เราไม่ต้องไปค้นหาโปรแกรมจากใน application folder และทำให้ dock เราไม่รกอีกด้วย เพราะเราไม่ต้องเอา app มาวางไว้ใน dock เหมือนแต่ก่อนแล้ว ยิ้ม

Spotlight เอาไว้คิดเลข?

เราสามารถใช้ Spotlight ในการคำนวณหรือว่าคิดเลขได้ครับ โดยทั่วไปเราจะเข้าใจว่า spotlight เอาไว้คิดเลขคร่าว ๆ เท่านั้น แต่จริง ๆ แล้วเค้าสามารถคิดเลขที่ซับซ้อนพวก รากที่2 หรือยกกำลัง หรือว่า sin, cos, tan ได้ด้วย เพียงแต่เราต้องใช้คำสั่งให้ถูกเท่านั้นเองครับ =)

ตัวอย่างการใช้ spotlight ช่วยคำนวณในแบบต่าง ๆ

การบวกลบคูณหารทั่วไป
splight-11.jpeg

ใช้ำคำนวน sin,cos,tan
splight-12.jpg

หารากที่ 2
splight-13.jpg

คำนวณเลขยกกำลัง
splight-14.jpg

จากตัวอย่าง คือเลข 2 ยกกำลัง 3 ครับ ได้ผลลัพท์เท่ากับ 8

[Spotlight Tip] การไปยัง folder ปลายทางของไฟล์ที่ค้นหาจาก spotlight ครับ

บางครั้ง หลังจากที่เราค้นหาไฟล์จากใน spotlight แล้วได้ผลการค้นหามาแล้ว เราเพียงแค่อยากจะทราบว่าไฟล์ที่ต้องการนั้นอยู่ตรงไหนภายในเครื่อง โดยไม่ต้องการที่จะเปิดไฟล์นั้นขึ้นมาโดยตรง

ทำได้ด้วยการกด command ค้างเอาไว้ก่อนคลิ๊กที่ชื่อไฟล์บนผลที่ได้ตรงผลการค้นหาจาก spotlight ครับ

เมื่อเรากด command + click ที่ชื่อไฟล์แล้ว สักพักนึงเค้าจะเปิด finder ปลายทางอันใหม่ขึ้นมา ที่มีไฟล์เราอยู่ในนั้นครับ ยิ้ม

การจำกัดผลการค้นหาแบบเฉพาะเจาะจงบน Spotlight

เหมือนบน Search Engine ส่วนใหญ่ ที่เราสามารถจำกัดวงการค้นหาให้เฉพาะเจาะจงตามที่เราต้องการได้ ใน spotlight เราก็สามารถทำได้ทำนองเดียวกันในหลาย ๆ วิธีดังนี้

การค้นหาชื่อไฟล์ที่เกี่ยวข้อง และไม่เกี่ยวข้องแบบเฉพาะเจาะจง

เราสามารถทำได้โดยการเพิ่มคำว่า AND และ NOT ลงไประหว่างคำค้นที่เราต้องการ

  • AND : จะเป็นการเพิ่มผลการค้นหาที่เกี่ยวข้องมากกว่า 1 คำค้น
  • NOT : ยกเว้นผลการค้นหาที่เราไม่ต้องการ

note : คำว่า AND และ NOT จะต้องเขียนด้วยตัวพิมพ์ใหญ่เท่านั้น

ตัวอย่าง

splight-06-1_0.jpg
ผมจะได้ผลการค้นหาที่เกี่ยวข้องกับคำค้น sky และ apple เท่านั้นด้วยกัน
splight-07_0.jpg

ได้ผลการค้นหาที่ไม่ใช่ไฟล์ Numbers และใน mail ครับ

การค้นหาตามประเภทของไฟล์

เราสามารถค้นหาตามประเภทของไฟล์ที่เกี่ยวข้องได้จากการเพิ่มคำว่า kind:(ประเภทของไฟล์) ลงไปในช่องค้นหา เช่น

splight-08_0.jpg

ค้นหาไฟล์ชื่อ sky ที่เป็นไฟล์ภาพเท่านั้น (kind:image)
splight-06_0.jpg
จากตัวอย่าง ผมต้องการค้นหาไฟล์ที่มีชื่อว่า sky และมีนามสกุลแบบ tga และเป็นไฟล์ภาพเท่านั้น (kind:image)

ตารางแสดง การค้นหาตามประเภทของไฟล์

ประเภทของไฟล์ที่เอาไว้ใช้คู่กับคำสั่ง kind: ครับ

ประเภทของไฟล์ การใช้งานคู่กับ kind:
Applications kind:application

kind:applications
kind:app

Contacts kind:contact

kind:contacts

Folders kind:folder

kind:folders

Email kind:email

kind:emails
kind:mail message
kind:mail messages

iCal Events kind:event

kind:events

iCal To Dos kind:todo

kind:todos
kind:to do
kind:to dos

Images kind:image

kind:images

Movies kind:movie

kind:movies

Music kind:music
Audio kind:audio
PDF kind:pdf

kind:pdfs

Preferences kind:system preferences

kind:preferences

Bookmarks kind:bookmark

kind:bookmarks

Fonts kind:font

kind:fonts

Presentation kind:presentation

kind:presentations

ที่มา : จาก help ใน spotlight ครับ